در مقاله حاضر ما قصد و تصمیم داریم تا به اهمیت و نقش مدل کسب و کار بپردازیم و همچنین انواع مدل های کسب و کار را در سازمان ها و شرکتها مورد بررسی قرار دهیم؛ اما پیش از آنکه به این موضوعات اشاره کنیم و مفهوم مدل های کسب و کار را به کار بگیریم، نیازمند یک تعریف کاربردی و ساده از این واژه هستیم. تا انتهای مقاله ما را همراهی بفرمایید.
تعریف مدل کسب و کار
در تعریف می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
عبارت است از مجموعه ای در مورد انتخاب مخاطب و مشتری، انجام وظایف و برون سپاری، ترکیب منابع، رفتن به بازار، ایجاد مطلوبیت برای مخاطب و مشتری، به دست آوردن سود است.
در تعریفی دیگر باید گفت که مدل کسب و کار منطقی است که در سیستم کسب و کار شما می تواند ایجاد ارزش کند و پشت سر فرآیندهای واقعی شرکت قرار می گیرد.
در دیگر تعریف از این واژه گفته شده است که شبکه ای از شرکتها هستند و به دلیل تفاوت شرکتها و سازمان ها در موارد فنی، کاربر، سازمان و نیازمندی های مالی باید با یکدیگر تطبیق و موازنه پیدا کنند تا به هدف نهایی این شرکت ها که همان ایجاد ارزش از طریق استقرار فرصت‌های فناوری است، دست یابند.
مدل های کسب و کار موفق، با ایجاد روش های ابتکاری می توانند قابلیتهای فنی را با ارزشهای واقعی اقتصادی مرتبط می نمایند. به عبارتی مدل کسب و کار مرتبط و ارتباط دهنده قابلیتهای فنی با ارزشهای واقعی اقتصادی است.
می توان منعکس کننده فرضیه مدیریت در مورد آنچه که مشتریان می خواهند، یا مشتریان چگونه آن را می خواهند و همچنین چگونه یک شرکت می تواند به بهترین نحو این نیاز ها را برآورده و برطرف کند و برای ارائه آن چه پرداختی باید انجام دهند، دانست.
چرایی اهمیت مدل های کسب و کار
انتخاب مدل کسب و کار و چرایی اهمیت آن یکی از فرایند های اصلی در مدیریت استراتژیک است و در تدوین استراتژی های کسب و کار نقش مهمی را ایفا می کند. امروزه کسب و کارها و سازمان ها برای به دست آوردن جایگاه مطلوب در میدان رقابت و بازار باید بتوانند یک مدل کسب و کار رقابت پذیر برای خود طراحی نمایند. یک مدل کسب و کار خوب آن مدلی است که توقع داریم با یک بینشی نسبت به انگیزه‌های انسانی شروع شود و با جریانی از سود و منفعت به اتمام برسد. پس مشخص است که یک مدل کسب و کار خوب برای همه کسب و کارها و سازمان‌ها لازم است تا به موفقیت برسند و فرقی نمی‌کند که آن یک کسب و کار نوپا و خطرپذیر، استارتاپ و مانند آن باشد یا یک کسب و کار قدیمی و جا افتاده. مدل کسب و کار با ایجاد یک درک مشترک از منطق کسب و کار به شما امکان تجزیه و تحلیل و بررسی منطقی کسب و کارتان و همچنین بهبود مدیریت کسب و کار، ایجاد چشم انداز روشن و ایجاد حق امتیاز انحصاری را می دهد و این موارد خود نشان دهنده اهمیت مدل کسب و کار است که موجب می شود تا کسب و کارها و شرکت ها با طرح ها و ایده های جدید خود، زمینه ورود به بازار کسب و کار جدید و در نتیجه امکان حفظ و همچنین ارتقاء موقعیت شرکتشان را فراهم نمایند.
انواع مدل های کسب و کار
تبلیغات
مدل کسب و کار تبلیغات در فضای اینترنت بر تولید محتوا استوار است. امروزه مدل های کسب و کار تبلیغاتی رشد روزافزونی دارند. در این دسته از مدل‌ها اصولاً اطلاعات همراه با تبلیغات بوده و به صورت رایگان ارائه می‌شود. همچنین هزینه آن توسط حامیان مالی مشخص‌شده پرداخت می گردد. از برخی مزیت های مدل تبلیغات می‌توان به ارزانی، فرآیند راحت و سریع آن، داشتن گسترده متمرکز و هدفمند، عدم وابستگی به زمان و مکان، قابلیت هدف گیری دقیق مخاطبین اصلی اشاره کرد.
همکاری در فروش
مدل همکاری در فروش یا بازاریابی پورسانتی در واقع یک روش بازاریابی است که در آن صاحب یک کسب و کار فروش را به متقاضی می‌سپارد و آن فرد به ازای هر مشتری که نتیجه آن خرید از سایت و کسب و کار شود، پولی پرداخت می کند. به عبارتی در این روش بر اساس عملکرد و بر اساس مشتری آورده شده هزینه پرداخت می شود.
واسطه گری
مدل واسطه تا حدودی می توان گفت که شبیه به مدل همکاری در فروش می ماند. در این مدل فرد متقاضی می‌تواند خریداران را به فروشندگان ارتباط دهد و در ازای این کار مبلغ مشخصی دریافت کند.
فروش کالا و خدمات به صورت مستقیم
یکی دیگر از مدل های کسب و کار و در عین حال هم پرطرفدار راه‌اندازی فروشگاه‌های آنلاین و فروش محصولات و خدمات اینترنتی است. در ایران نیز چنین فعالیت‌های گسترده‌ای از جمله وبسایت دیجی‌کالا، تخفیفان و مانند آن ها انجام شده است.
سفارشی سازی خدمات و محصولات
یکی دیگر از مدل های کسب و کار مدل سفارشی سازی است که در آن خدمات یا محصولات را برای هر مشتری سفارشی سازی می‌کنند. در این مدل از مشتری به علت سفارشی سازی هزینه بیش‌تری هم دریافت می شود. به عبارتی سفارشی کردن محصولات و خدمات هزینه زیادی برای فرد می تواند داشته باشد پس این مدل ارائه خدمت بیش‌تر برای کسانی در نظر گرفته شده است که قیمت، ارزش چندانی برای آن‌ها ندارد به عبارت دیگر مدل سفارشی در کسب و کارها برای کاربران لوکس مشخص شده است.
نتیجه گیری
در دنیای دیجیتال و بازار رقابتی، کسب و کارها و شرکت ها نمی توانند بدون داشتن طرح و مدل کسب و کار مشخص برای خود به فعالیت پرداخته و رقابت کنند. لازمه حیات کسب و کارها داشتن استراتژی و مدل کسب و کار است. در این مقاله ما به مفهوم مدل کسب و کار و اهمیت آن در کسب و کار پرداختیم. همچنین به طور کلی انواع مدل های کسب و کار برای شما ارائه شد. مقاله حاضر می تواند مسیری جدید در تحقیقات مربوط به طراحی مدل کسب و کار قرار بگیرد.
بدون دیدگاه